2008 yılından bu yana suda ve suya doğumlar yaptırıyorum. Hastanede, evde hatta bir kez marinada bağlı bir teknede suya doğumlarımız oldu. Önceleri hiçbir hastanede havuz yoktu ve kendi havuzumuzu götürüp şişiriyorduk. Doğumdan sonra da toplayıp alıyorduk. Neyse ki şimdi birçok hastanede sabit veya şişme havuzlar mevcut. Hem gebeler hem de biz daha rahat ediyoruz.
2020 yılında Dr. Selçuk Somer ile birlikte Suda ve Suya Doğum kitabını yazdık. Ülkemizde bu alanda yazılmış ilk kaynak olarak ailelere ve doğum profesyonellerine güzel bir kaynak rehber kitap oldu. Bu kitabı okuduktan sonra hala “Doğum benim işim değil, doktorlar doğurturlar, biz dediklerini yaparız.” diyen çıkar mı bilmem ama maalesef toplumun çoğunluğu hala böyle düşünüyor. Oysa doğum annenin ve bebeğinin işi. Ve doğum anı geldiğinde buna hazır olanlar, doğumun her anını coşku ve farkındalık ile yaşayabiliyorlar. Bakın kolay demedim. Hazır olanlar için zor doğum veya uzun doğum olmuyor. Doğumlarını nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın güzel anlatıyorlar. Zaten doğuma hazırlığın ana teması aslında gevşemek ve geleni kabul etmek üzerinedir.
Doğuma hazırlık denilince birçok konu akla geliyor. Bebek bakımı, yoga ve pilates sınıfları, emzirme eğitimi, gebe okulları gibi o kadar çok konu var ki gerçek doğuma hazırlık arada fark edilmeden atlanabiliyor. Hepsinin güzel bir hamilelik ve doğum yolunda anlamlı yerleri var ve öneriyoruz. Ama suda ve suya doğum istiyorsanız tamamen doğum odaklı bir eğitim kendinizi daha güvende hissetmenizi sağlayacaktır.
Makalede neler var?
Bilgi
Suda ve suya doğuma hazırlık için belki de ilk şart doğal bir doğuma hazırlıktır. Çünkü bunu isteyen ailelerin birçoğu günümüz hastanelerinde rutin sunulan medikalize yani birçok müdahalenin yapıldığı bir doğumu tercih etmeyen ailelerdir. Bu yüzden ailenin birinci sorumluluğu doğumu, başlangıç bulgularını, doğumdaki müdahaleleri, aşamaları, sezaryen sebeplerini öğrenmektir. Bu da sadece bilgi ile olur. Yani gittiğiniz kurs bilgiyi tam yani ne fazla ne de eksik vermelidir ve bu bilgi uluslararası düzeyde kabul edilmiş kanıta dayalı tıp bilgisi ve rehberleri eşliğinde verilmelidir. Unutmayın ki bilgi korkunun panzehiridir.
Bilgi sayesinde size hizmet veren doktor veya ebe ile artık ortak bir diliniz oluşur. Günümüz kadınlarında doğumdan keşkesiz doğum memnuniyeti arttıran en önemli faktörlerden biri kararlara aktif katılımdır. Ortak dil ve bilgi kararlara aktif katılımınızı, otonominizi ve dolayısı ile doğumdan memnuniyetinizi arttıracaktır.
Doğumda garanti hayat kadardır. Yani hayatta olduğu gibi istenmeyen ama önlenemeyen riskler hep vardır. Az riskli gebelerde bu oran binde 1.5 olarak hesaplanır. Biliyorsunuz ki hastanelerde sizlere her ameliyat veya uygulama öncesi Bilgilendirilmiş Onam isminde bir doküman verilir, anlayarak okumanız ve imzalamanız istenir. Burada istediğiniz veya önerilen müdahalelerin komplikasyon denilen istenmeyen sonuçları yazılır ve bunları onaylamanız istenir. Burada hedef ailenin neyi seçtiğini anlamasını ve bilinçli bir tercih yapmasını sağlamaktır. Bu bilgi verilmediği ve önerilen veya seçtiğiniz uygulama sonrasında sorun yaşandığı zaman doktorlar dava edilme riski ile karşı karşıya kalır. İşte sizler tüm bu istenmeyen ve önlenemeyecek doğum sonuçlarını korkmadan konuşabilecek düzeye gelirseniz doktorlar açısından güvenilen bir aile konumuna gelirsiniz ki bu da doğal bir doğum şansınızı çok arttırır.
İşte gideceğiniz kurslarda bu konuların da korkutmadan işlenmesi sizin yararınıza olacaktır. Suda doğum için ek bir onam formu hazırlanarak sizlere sunulur. Diğer onam formlarında olduğu gibi burada da size suda doğumun görülebilecek en ufak istenmeyen durumları bile anlatılır. Doğuma hazırlığını tamamlamış hiçbir aile bu onam formundaki yazı ve sonuçlardan korkmaz. Ama hiçbir hazırlığı olmayan bir aileye bunları sunduğunuzda sanki ilk defa duymuş ve hepsi başına gelecekmiş gibi korkar. Bu korku hem doğumu negatif etkiler hem de doktorda güvensizlik yaratır. Suda ve suya doğumlarda bu bilgilendirme, hazırlık ve doktor ile kurulan sağlam güven ilişkisi en önemli konulardan biridir.
Ortam
Suda doğum için gerekli ortamlar zaten diğer bölümlerde anlatılıyor. Gideceğiniz kurslar sizlere bu ortamlar konusunda bilgi vermelidir. Çünkü doğumun olması için rahim kasılmalarını düzenleyen oksitosin ortamı bu ortamlardan çok etkilenir. Kurslarımızda ortam konusunda sadece bilgi verilmez, yaşantısal olarak deneyimlemeniz sağlanır. Yani kurslarımızda hem istenmeyen bir ortamda doğum hem de ideal şartlarda doğum ailelerle birlikte canlandırılır.
Ortamı etkileyen en önemli faktörlerden biri de ortamdaki yabancı kişilerin varlığıdır. Biliyorsunuz ki ülkemizde doğuma kalabalık bir aile topluluğu ile gitmek gibi çok yanlış bir uygulama vardır. Evet birçoğu odaya girmez belki ama kapının dışında beklemeleri bile doğumu durduran faktörlerden biridir. Kurslarımızda bu konu da canlandırmalar ile işlendiği için aileler durumun önemini kavrarlar ve birçoğu doğuma aileleri doğum bittikten sonra çağırma eğiliminde olurlar. Bu durum doktor ve personelin çalışma ortamını rahatlatırken, ailenin de mahremiyetini korur.
Tüm bunların sonunda hastane ziyaretini asla unutmayın. Odalarınızı, doğumhaneyi ve ayrı bir yerdeyse doğum havuzunu mutlaka görün. Onlara dokunun. Böylece bilinmeyene gitmenin korkusunu geride bırakarak, bildiğiniz mekanlara adım atmanın güvenini yaşayın.
Gevşeme ve nefes
Gevşeme doğumun olmazsa olmazıdır. Doğum yavaşlamayı gerektirir. Oysa günümüz şehirlerinde hep bir koşturmaca hakimdir. Bu da ister istemez yoğun bir gerginlik yaratır. Unutmayalım ki suda doğum için ilk şart kadının su gibi akıcı olmasıdır. İşte bu yüzden tüm doğum kurslarında gevşemeler öğretilir ve sizlerden bunların tekrarı istenir. Bu egzersizlerin sakin ev ortamları kadar, kalabalık ortamlarda bile yapmanız, her türlü koşulda gevşeyebilmeniz için önemlidir.
Bildiğiniz gibi doğum bir kas eylemidir. Rahim kaslarının kasılmaları sayesinde bebek ilerler ve doğar. Bu kasılmalar dalga dalga geldiği için bunlara doğum dalgaları ismini de veriyoruz. Ve kasların oksijene ihtiyacı vardır. İşte katılacağınız kurslar sizlere bu nefesleri öğretir. Nefesler arasındaki en büyük ortak nokta sizi gevşemeye, yavaşlamaya ve odaklanmaya yönlendirmesidir. Biz kurslarımızda özellikle Gevşeme nefesi, Dalga Nefesi ve Doğum Nefesi üzerinde duruyoruz. Özellikle Doğum Nefesi suya doğumlarda yavaşlamanız, sakin bir şekilde bebek başının doğumunu desteklemeniz açısından önemlidir. Bu sayede doğumda vajinal kesi oranları çok azalacak, derin yırtık oranları da neredeyse sıfırlanacaktır.
Sonuç
Hiçbir hazırlık olmadan suda veya suya doğum olur mu? Elbette olur ama size hizmet eden personel çok yorulur ve risk almış olurlar. Ayrıca her şey iyi gitse bile doğumdan memnun kalmayabilirsiniz. Oysa hazırlıklarını yapmış bir aile için doğum bir hedef değil yolculuk olur, olaylıkları ve zorlukları ile her anı coşku ile hatırlanan güvenli bir yolculuk. Sağlık personeli de bu yolculuktan gururla keyif duyar ve sezaryenle karşılaştırıldığında bu tür doğumları daha çok desteklemeye başlar. Doğuma hazır bir aile istekli bir doğum ekibi ile buluştuğunda doğumlar zorlukları ile değil, kavuşma anının büyüsü ile karşılanmaya başlanırlar. Ve inanın o ilk buluşma olduğunda içinizden geçen cümle şu olacaktır;
“İyi ki doğuma hazırlanmışım.”
Hepinize keşkesiz doğumlar dilerim.
Op.Dr. Hakan Çoker
Keşkesiz Doğum Uzmanı
E-posta: hakancoker@dogumakademisi.com
Dr. Hakan Çoker’in diğer yazıları: