Adaçayı denince genelde akla gelen herkesin kaynar suda yapraklarını bekletip içtikleri faydalı bir bitki gelir. Oysaki adaçayı dünyada 500’ü aşkın çeşidi bulunan, kalabalık bir türün üyelerinin ortak adıdır aslında. Ilıman bölgelerde ve daha çok taşlık alanlarda yetişir. Türkiye’de de yaklaşık 80 türü olan adaçayı daha çok Akdeniz Bölgesinde dağ yamaçlarında veya orman diplerinde yetişir.

Eski çağlardan beri sağlığa faydalı olduğu bilinen ve tüketilen adaçayının bilimsel adı da Latince’de “sağlık verici” anlamına gelen “Salvus” kelimesinde türeyen “salvia” dır.

Anayurdu Güney Avrupa olan ve çay şeklinde içilerek tüketilen tıbbi adaçayı (Salvia Officinalis) boz yeşil renkli ve tüylü yaprakları olan bir bitkidir. Kısa boylu ve otsu bir bitki olan adaçayının kendine özgü çok keskin ve acı bir tadı vardır.

Adaçayının hazırlanması

Adaçayı demlenerek içilen bir bitkidir. Ancak siyah çay gibi demlenerek değil, kaynar suda yaklaşık 7 dakika bekletildikten sonra tüketilir. Ölçüsü ise 2-3 fincan için 7-8 yapraktır. Eğer kurutulmuş yaprak ise 1,5 kaşık yeterli olacaktır.

Kaynar suda 7 dakika kadar bekletilen adaçayı süzgeç ile yapraklarından ayrılarak servis yapılır. Adaçayının kaynar suda fazla tutulmaması gerekir, çünkü süre uzadıkça adaçayının sağlığa faydalı etkileri azalacaktır.

Adaçayı ayrıca limonla birlikte de tüketilebilir. Bu sayede adaçayının faydalı etkilerine limonun da faydaları eklenince ortaya gerçekten de oldukça sağlıklı bir çay çıkar.

Adaçayının faydaları

• Bağışıklık sistemini korur ve güçlendirir.
• Dinçlik verir.
• İltihap önleyici olarak alt ve üst solunum yolları enfeksiyonları için önerilir.
• Kemikleri güçlendirir.
• Sindirimi kolaylaştırır.
• Uykuyu dengeler.
• Limonlu olarak tüketildiğinde detoks etkisi yaratır. Toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
• Gargara olarak kullanıldığında mikrop öldürücü özelliği nedeniyle ağız ve boğaz hastalıklarında kullanılır.
• Kadınlar için söktürücü etkisi vardır.
• Düzenli adet görülmesine yardımcı olur.

Adaçayının yan etkileri

Her şeyde olduğu gibi adaçayının da azı karar çoğu zarardır. Örneğin sindirim için haftada birkaç fincan içilmesi yeterlidir. Diğer yan etkileri ise şunlardır:

• Gebelikte özellikle ilk 3 ayda tüketilmemesi tavsiye edilir.
• Emziren anneler içinde tavsiye edilmemektedir.
• Tansiyon yükseltici olduğundan hipertansiyon hastaları tüketmemelidir.
• Kalp çarpıntısı olanlarında tüketmemesi tavsiye ediliyor.
• Şeker hastalarına da adaçayı tavsiye edilmemektedir.

Adaçayını tüketmeden önce

Adaçayı her ne kadar doğal bir şey olsa da bilinçli bir şekilde tüketilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bilinçsiz veya yanlış tüketim fayda yerine zarar getirebilir.

Kronik hastalıkları olan kişilerin adaçayı ve benzeri doğal ürünleri tüketmeleri doktora danışılarak yapılmasını ayrıca hatırlatıyoruz. Diğer önemli bir nokta da bir sağlık sorunu ile tüketilmek istenen adaçayının dozajı ve süresi mutlaka doktora veya bitki uzmanına danışılarak tüketilmelidir.